Via Sophia

zingeving, verwerking, groei

Gratis Ebook

Van angst naar passie,

hoe je angst los kan laten

Ervaring en achtergronden

Ieder mens ervaart in zijn leven stress. Als je het woord stress vervangt door het woord prikkel dan mag duidelijk zijn, dat een mens niet kan leven zonder prikkels/ stress. Maar wat als je te veel stress ervaart? Dan is het belangrijk dat je probeert deze stress te verminderen. Om dat te doen moet je weten waar je stress vandaan komt. Wat gebeurt er eigenlijk met jou als je steeds meer stress krijgt?

 

Dr. Hans Seyle beschrijft stress als een niet specifieke reactie van het lichaam op willekeurige eisen en vragen die eraan gesteld worden.

 

Gebeurtenissen en omstandigheden die stress veroorzaken worden stressoren genoemd.

Dit kan lawaai zijn, verandering van temperatuur, gemiste deadlines, trouwen, ruzie; in feite iedere situatie waarin het lichaam zich moet aanpassen of het nu prettig is of niet. Leven vraagt van je om je aan te passen. Dat betekent dat er altijd stress in aanwezig zal zijn.

 

Er zijn twee verschillende soorten stress; positieve stress (eusstress) en negatieve stress (distress).

Bij positieve stress voelen we ons goed, blij, energiek en optimistisch. We voelen ons uitgedaagd door het leven; lichaam en geest worden niet extreem overbelast.

Bij negatieve stress voelen we hopeloos, gefrustreerd, teleurgesteld en hebben we knopen in onze maag. De negatieve stress wordt meestal bedoeld als we het hebben over stress. Dan kunnen we de situatie niet aan; onze geest en lichaam reageren heftig op deze vorm van stress vooral als deze lang aanhoud.

 

Als stress langer aanhoud ontstaat er een stresscirkel, daar zijn drie fase in te herkennen. De eerste fase is de alarmfase; dan bereidt het lichaam zich voor op de te verwachten stressor. De lichamelijke weerstand verlaagd en als deze te laag wordt kan dit zelfs dodelijk zijn. In de weerstandsfase verhoogt het lichaam zijn weerstand boven het normaal acceptabele pijl om de voortdurende stress op te kunnen vangen. Tenslotte volgt de uitputtingsfase waarin het lichaam niet langer meer de energie heeft om zich aan de stress aan te passen. Het gevolg is ziekte.

 

Dr. Hans Seyle noemt de energie die nodig is om aan te passen: aanpassingsenergie. Volgens zijn theorie wordt elk mens geboren met een genetische hoeveelheid aanpassingsenergie. De door stress veroorzaakte aanslag op ons lichaam geeft een langzame opeenhoping van onoplosbare afvalproducten zoals kalkafzetting in de aderen, gewrichten, ooglenzen en ouderdomsvlekken. Volgens Seyle maken deze littekens de ouderdom uit.

 

Veel hangt af van onze houding en emotionele reactie. Als je van je werk houdt, kan je hard werken en ervaar je eusstress (positieve stress) Als je met tegenzin naar je werk gaat zal je veel distress (negatieve stress) ervaren.

 

Wat gebeurt er als je lichaam in de alarmfase komt:

  • Je ogen en oren ontvangen het alarmsignaal
  • het brein registreert gevaar
  • spieren spannen zich en worden klaargemaakt voor actie
  • de hartslag versnelt, bloedvaten vernauwen
  • chemicaliën in het brein zorgen voor hormonale veranderingen
  • Het gehoor wordt gevoeliger
  • de huid wordt bleker om bij evt. bloedverlies te verminderen
  • handen en voeten worden kouder
  • pupillen verwijden
  • bronchien zetten uiterstede ademhaling wordt sneller en dieper
  • de bloeddruk stijgt
  • glucose wordt in de bloedbaan gebracht om hart en spieren te voeden
  • spijsvertering stopt, zodat het bloed naar het hart en de spieren kan
  • de huid begint te zweten, om oververhitte spieren af te koelen
  • de bloedstolling verhoogt
  • het aantal witte bloedcellen wordt hoger om infecties tegen te gaan
  • het aantal rode bloedcellen wordt hoger voor meer zuurstofopname
  • cholesterol wordt in de bloedbaan gebracht, voorlange termijn; als de glucose op is
  • extra schildklierhormonen worden in de bloedbaan gebracht, om sneller energie te hebben
  • cortisone wordt afgescheide als bescherming tegen allergische reacties
  • endorfine wordt aangemaakt, zodat pijn gedurende de actie geblokkeerd is.

Elke keer als je lichaam in de alarmfase komt, door welke prikkel dan ook staat jouw lichaam paraat om deze op te vangen.

 

De symptomen die je door stress krijgt zijn bij iedereen verschillend. Stresssymptomen zijn onder te verdelen in lichamelijke -, emotionele symptomen en gedragsveranderingen.

Lichamelijke symptomen Emotionele symptomen gedragsverandering
Hoge bloeddruk depressie Afwezigheid of te laat komen
Arteriosclerose apathie Afname van productiviteit
Infecties, ziekten en kanker Mentale uitputting Vatbaar voor ongelukken
diabetes Lage zelfwaardering werkverslaving
hoofdpijnen angsten terugtrekken
Zweren irritaties Verandering van eetgewoonten
slapeloosheid ontkenning Alcohol
Allergieën en huidproblemen Zich verpletterd voelen roken
Lichamelijke uitputting   Medicijnen en drugs
Verandering van eetlust   seksualiteit
Gewichtstoename/ verlies   slaapproblemen
misselijkheid    
Seksuele problemen    
obstipatie    
     

Aanhoudende negatieve stress kennen we als Burn-out wat letterlijk opgebrand betekent.

Een aantal belangrijke oorzaken van burn-out bij werknemers is reeds in wetenschappelijk

onderzoek aangetoond (Schaufeli, 2007):

1. Werkdruk (objectief of subjectief).

2. Weinig autonomie.

3. Onzekerheid en onveiligheid in de werkomgeving.

4. Het negeren van stopsignalen door ambitie.

 

 

 

Tip 1. Cirkel van stress.

Kijk het laatste halfjaar. Zijn er veranderingen geweest in jezelf of de wereld om je heen, in je familie of op je werk?. Hoe reageer jij op deze veranderingen? Vind je ze moeilijk, voel jij je machteloos, voel jij je onder druk gezet? Word je bewust hoe jij reageert, wat het voor je betekent.

Tip 2. Cirkel van stress.

Wat werkt voor jou in het omgaan met stress? Vermijd je het, negeer je het of verander je het? Er is een oude wijsheid die zegt: Leer de dingen te accepteren die niet te veranderen zijn, heb de moed te veranderen wat je kan en heb de wijsheid om het verschil te zien.

Tip 3. Cirkel van stress.

Stel haalbare doelen en stuur deze bij. Je kunt beter dagelijks iets doen wat jij kan behappen dan wachten tot er ooit tijd komt, waar mee je het voor jezelf uit blijft schuiven. Maak een reële planning.

Tip 4. Cirkel van stress.

Onder druk hebben we de neiging om maar door te gaan. Neem tijd voor ontspanning en plezier. Praat met je vrienden of omgeving over je situatie. Mogelijk dat je inzichten krijgt die je zelf niet had kunnen bedenken.

Tip 5. Cirkel van stress.

Doe dagelijkse lichamelijke inspannende en ontspannende oefeningen. Door dagelijks iets met je lijf te doen, ontlaad het stresshormoon zich; je gaat je lekkerder in je lijf voelen. Je inspannende en ontspannende oefening hoeft maar kort te zijn; een wandeling in je pauze en/of in het park kan je al goed doen.

Tip 6. Cirkel van stress.

Leer om jezelf te lachen. Gevoel voor humor geeft wat luchtigheid, waardoor je ook anders kunt kijken naar je situatie en meer mogelijkheden kunt zien.

Tip 7. Cirkel van stress.

Kijk naar jou inschatting van de stressor en hoe je daar op moet reageren. In hoeverre moet jij overal ´ja´ op zeggen, soms is ´nee´ zeggen beter op zijn plaats. Je bent niet overal verantwoordelijk voor en je hoeft niet alles alleen te doen. Deel het en stel grenzen!

 

Voor meer tips en adviezen omtrent burn-out kan je een gratis gesprek aanvragen bij sophie@via-sophia.nl

Reageer

Via Sophia